روزنامه تایمز انگلستان در گزارشی به تحلیل پیامدهای جنگ غزه پرداخته و به ارقام قابلتوجه هزینههای این جنگ اشاره کرده است. با نزدیک شدن به پایان این بحران، سازمانهای امدادی بینالمللی در حال ارزیابی میزان خسارات و نحوه بازسازی منطقهای هستند که یکی از پرجمعیتترین نواحی جهان به شمار میرود.
بر اساس اعلام وزارت بهداشت فلسطین، این درگیریها منجر به جان باختن بیش از ۴۶ هزار نفر شده و حجم آوارهای باقیمانده از جنگ را به ۵۰.۸ میلیون تُن رسانده است؛ رقمی که از آوارهای جنگ اوکراین فراتر رفته و ۱۷ برابر بیشتر از مجموع آوارهای سایر درگیریها از سال ۲۰۰۸ تاکنون است.
در این گزارش، هزینه پاکسازی این آوارها حدود ۹۷۰ میلیون دلار تخمین زده شده و برآوردها حاکی از آن است که بازسازی این منطقه ممکن است به ۸۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری نیاز داشته باشد. این تخریب شامل نابودی دو سوم مناطق مسکونی و زیرساختهای کلیدی غزه میشود. سازمان ملل متحد اعلام کرده است که از میان ۳۵ بیمارستان فعال در این منطقه، تنها ۱۶ بیمارستان با ظرفیت محدود به ارائه خدمات مشغول هستند.
آواربرداری که بر اساس ارزیابیها ۱۴ سال به طول خواهد انجامید، نیازمند صرف زمان و منابع قابلتوجه است. همچنین، پیشبینی میشود که بازسازی خانههای تخریبشده تا سال ۲۰۴۰ ادامه داشته باشد. در حال حاضر، ۹۰ درصد جمعیت غزه بیخانمان هستند و در شرایط نامطلوبی زندگی میکنند. زیرساختهای اساسی از جمله مدارس، بیمارستانها و شبکههای فاضلاب نیز به طور کامل نابود شدهاند.
تأثیر جنگ بر منابع آبی نیز بسیار مخرب بوده است؛ ۵۷ درصد از تأسیسات آبرسانی تخریب شدهاند و بخش عمدهای از کارخانههای آبشیرینکن از کار افتادهاند. گزارش منتشر شده در ژوئن ۲۰۲۴ نشان میدهد که تراکم آوار در نوار غزه به ۱۰۷ کیلوگرم در هر متر مربع رسیده است که شامل بقایای خطرناک مانند مهمات منفجر نشده و سایر مواد مضر میشود.
این تخریبها پنج برابر بیشتر از آوارهای جنگ موصل در سال ۲۰۱۷ برآورد شده است. آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، این سطح از ویرانی را غیرقابل تحمل دانسته و شرایط زندگی در بخشهای شمالی غزه را «غیرممکن» توصیف کرده است.
در همین حال، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، بر لزوم مدیریت غزه توسط تشکیلات خودگردان فلسطین با همکاری جامعه بینالمللی تأکید کرده است. با این حال، تجربههای گذشته نشان میدهد که بازسازی غزه معمولاً با چالشهای سیاسی و امنیتی روبهرو بوده و اعتماد کشورهای کمککننده نیز به دلیل تخریبهای مکرر، کاهش یافته است.
در سال ۲۰۱۴، جنگ مشابهی در غزه رخ داد که در آن ۵.۴ میلیارد دلار برای بازسازی منطقه وعده داده شد. با این وجود، اجرای این وعدهها به دلیل محدودیتهای اعمالشده از سوی اسرائیل و همچنین تردید کشورهای کمککننده بهطور کامل تحقق نیافت. در شرایط فعلی نیز، با ادامه فعالیت گروههای مسلح نظیر حماس و نگرانیهای امنیتی، چشمانداز روشنی برای بازسازی غزه وجود ندارد.
همچنین، کشورهای همسایه نظیر مصر از پذیرش گسترده آوارگان فلسطینی خودداری کردهاند، زیرا احتمال میدهند این آوارگان هرگز به خانههای خود بازنگردند. در این میان، صدها هزار فلسطینی در چادرها و بدون امکانات اولیه زندگی میکنند، در حالی که جامعه بینالمللی با چالشی بیسابقه برای تأمین منابع و مدیریت بازسازی مواجه است.